Çinli Uzay Taşımacılığı Şirketi, Yeni Ramjet Motorunu Başarıyla Test Etti
Çinli uzay taşımacılığı şirketi Lingkong Tianxing Technology (Space Transportation), ticari yolcu uçaklarının neredeyse iki katı irtifada operasyon yapabilen ve Concorde’un iki katı hıza ulaşabilen yeni JinDou400 (JinDouyun) isimli ramjet detonasyon motorunu başarıyla test etti. Bu motor, 65.000 ft (19.812 m) irtifada Mach 4 (5.000 km/s) hızda uçması planlanan Yunxing süpersonik yolcu uçağının temel bileşenini oluşturacak.
Geleneksel ramjet motorları, motora hava alıp sıkıştırmak için uçağın hızına güvenerek çalışmaktadır. Sıkıştırılan hava, yakıtla karışarak tutuşur ve itme kuvveti üretilir. Bu motorlar, oldukça basit bir yapıya sahip olup, türbin veya kompresör gibi hareketli parçalar içermezler.
Ramjet Detonasyon Motorunun Avantajları
JinDou400, düzenli ve sabit bir alev yerine patlamalı (detonasyon) yanma yöntemi kullanmaktadır. Yanma odasında, normal yanmadan çok daha güçlü ve verimli olan kontrollü patlamalar meydana gelmektedir. Bu özellik, motorun daha az yakıtla daha fazla itme kuvveti üretmesini ve etkili bir şekilde çalışmasını sağlamaktadır. Ancak bu tür bir yanma yöntemi, yalnızca çok daha yüksek hızlarda mümkün olabilmektedir.
Şirket, JinDou400 motorunun tam boyutları hakkında henüz kamuoyuna bir açıklama yapmamış olsa da, raporlar motorun yaklaşık 3 m uzunluğunda ve yaklaşık 30 cm çapında olduğunu belirtmektedir. JinDou400, bu boyutta bir motor için oldukça etkileyici bir şekilde 400 kgf itme gücü üretebilmektedir.
Ramjet motorları, geleneksel turbojetlerde bulunan kompresör ve türbin bileşenleri gibi hareketli parçaları kullanmadıklarından, daha kompakt, hafif ve verimli olmalarının yanı sıra daha düşük maliyetle üretilebilmektedirler. Ancak, düşük hızlarda tamamen etkisiz olmaları en büyük dezavantajlarıdır. Bu nedenle, ses altı uçuşlarda uçağın uçabilmesi için turbojetlerle birlikte kullanılması gerekmektedir.
2027’de Tam Boy Prototiple İlk Uçuş Hedefleniyor
Çinli SCMP haber sitesi, Yunxing prototip uçağının 26 Ekim 2024’te Mach 4 hızında başarıyla uçtuğunu bildirmiştir. Space Transportation, 2027’de ilk uçuşu için tam boyutlu bir süpersonik yolcu jeti geliştirmeyi hedeflemektedir.
Yunxing süpersonik uçağı, ABD’nin 1966 yılında ürettiği hibrit turbojet/ramjet-shod motorlu SR-71 Blackbird‘üne oldukça benzerlik göstermektedir. Blackbird, 85.069 ft (25.929 m) yükseklikte Mach 3.3 (3.529 km/s) hıza ulaşabilmekteydi ve stratejik keşif uçağı olarak 1999 yılında emekli edilmiştir. Yunxing, JinDouyun ramjet patlama motorlarını kullanarak SR-71’den önemli ölçüde daha yüksek hızlar vaat etmektedir. Ayrıca, Yunxing’in dikey iniş kalkış yapabilme yeteneğine de sahip olacağı bilgisi verilmektedir.