Karıncaların Kolektif Zeka Yetenekleri
Weizmann Bilim Enstitüsü’nden bir araştırma ekibi, karıncaların belirli koşullar altında grup halinde hareket ettiklerinde, kolektif problem çözme görevlerinde insanlardan daha zeki olabileceklerini ortaya koydu. Araştırmacılar, “kolektif biliş” kavramını derinlemesine inceleyerek, grupların bazen bireysel olarak gerçekleştirdiklerinden daha etkin bir şekilde görevleri yerine getirip getiremeyeceklerini sorguladılar. Aynı zamanda, kolektif zekanın, onu oluşturan bireylerin bireysel zekasını aşma potansiyeline sahip olup olmadığını araştırdılar.
Ekip, makalelerinde, “Biyolojik topluluklar, zorluklarla başa çıkmak için kolektif zekayı kullanır; ancak yetersiz koordinasyon, grup bilişinin etkinliğini azaltabilir” ifadelerini kullanarak, grup kararlarının alındığı karmaşık ortamların bu konunun incelenmesini zorlaştırdığını belirtti. Bununla birlikte, büyük yüklerin karmaşık ortamlarda yönlendirilmesi ve belirli bir hedefe ulaşma sorunu, bu alandaki önemli bir istisna olarak öne çıkmaktadır. Hem insanlar hem de karıncalar, bu görevi yalnızca bireysel olarak değil, aynı zamanda grup olarak da etkili bir şekilde yerine getirme yetenekleri ile dikkat çekiyorlar.
Çalışma kapsamında, ekip karıncaları “piyano taşıyıcıları bulmacası” olarak bilinen bir görevle test etti ve karıncalar, insanlarla kıyaslandılar. Araştırmacılar, hem insanların hem de karıncaların T şeklindeki nesneleri bir labirentte nasıl hareket ettirdiklerini gözlemlediler; insanlar bunu deneye dahil olmak için gerçekleştirirken, karıncalar da yuvalarına doğru bir yiyecek parçası taşıdıklarını varsayıyorlardı. Araştırmacılar, insanların ve karıncaların bireysel olarak ve çeşitli takım büyüklüklerinde nasıl performans gösterdiğini analiz ettiler.
- Karıncalar için gruplar, 7 kişilik küçük gruplardan yaklaşık 80 karıncadan oluşan büyük gruplara kadar değişiklik gösterirken,
- İnsanlar 6 – 9 kişilik küçük gruplarda ve 26 kişilik büyük gruplarda yarıştılar.
Karşılaştırmayı daha anlamlı hale getirmek amacıyla, bazı testlerde jestler ve yüz ifadeleri kullanan insanlar arasındaki iletişim kısıtlandı ve konuşma yasaklandı.
İnsanların Kalabalık İçindeki Davranışları
Sonuçlar, beklendiği gibi, insanların görevi bireysel olarak yerine getirirken karıncalardan daha iyi performans gösterdiğini ortaya koydu. Ancak büyük gruplar söz konusu olduğunda, elde edilen sonuçlar oldukça ilginçti; karıncaların daha başarılı olduğu tespit edildi. Araştırmacılar, deneyin sonuçları hakkında şunları ifade ettiler: “Bir grup olarak hareket eden karıncaların, kendileri için bütünün parçalarının toplamından daha büyük olduğunu gösterdik. Buna karşın, gruplar oluşturmak insanların bilişsel yeteneklerini genişletmedi. Sosyal ağlar çağında oldukça popüler hale gelen ünlü ‘kalabalığın bilgeliği’ ifadesinin doğru olduğunu deneylerimizde gözlemleyemedik.“
